ဧပြီလ ၈၊ ၂၀၂၅။ သောင်ရင်းသတင်းလွှာ
အမေရိကန်၏စည်းကြပ်ခွန်များသည်သေဆုံးသူ ၃၆၀၀ အထိ တိုးလာ သည့်ငလျင်လှုပ်ခတ်မှုကြောင့် နိုင်ငံ၏ ပြန်လည်နာလန်ထူလာရေးကိုခြိမ်းခြေက်နေသည်ဟုမြန်မာ့အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းရှင်များက သတိပေးထားသည်ဟု AFP သတင်းကဧပြီ ၈ရက်တွင်ဖော်ပြသည်။ သမ္မတဒေါ်နယ်ထရန့်၏ စည်းကြပ်ခွန်ကောက်ခံမှုသည် ပြီးခဲ့သောလက လှုပ်ခတ်ခဲ့သောငလျင်ကြောင့် အိမ်များ၊ စာသင်ကျောင်းများနှင့် ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း ထောင်ပေါင်းများစွာကို ပြိုကျပျက်စီးခဲ့ရပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှသွင်းကုန်များအပေါ်အမေရိကန်ကအခွန် ၄၄ ရာခိုင်နှုန်း ကောက်ခံမည်ဖြစ်သည်။ မတ်လ ၂၈ ရက်နေ့ညနေပိုင်းက လှုပ်ခတ်ခဲ့တဲ့ ငလျင်ကြောင့် သေဆုံးသူ ၃၆၀၀ ရှိပြီး လူပေါင်း ၅၀၁၇ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး ၁၆၀ ဦး ပျောက်ဆုံးနေသည်ဟုစစ်အစိုးရ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဇော်မင်းထွန်းက ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံအထည်ချုပ်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း (MGMA) မှ ဧပြီ၉ရက်နေ့မှ စတင်အသက်ဝင်မည့် အခွန်အကောက်များသည် လူပေါင်း ၅၀၀,၀၀၀ ကျော်ကို အလုပ်ခန့်ထားသည့် လုပ်ငန်းများတွင် “အလွန်စိုးရိမ်စရာများ” ဖြစ်စေသည်ဟု ဆိုသည်။ “မြန်မာနိုင်ငံ၏ လက်ရှိစိန်ခေါ်မှုအခြေအနေများကြားတွင် အခွန်စည်းကြပ်မှုအသစ်များသည် ရုန်းရင်းဆန်ခတ်ဖြစ်နေသော မြန်မာစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ အားနည်းချက်ကို တိုးမြင့်လာစေလိမ့်မည်” ဟု အဆိုပါအဖွဲ့မှ ဧပြီ ၇ရက်နေ့ညနေပိုင်းတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ မကြာသေးမီက လှုပ်ခတ်ခဲ့သော ငလျင်သည် မြန်မာစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် လူမှုအသိုက်အဝန်းများနှင့် ရင်ဆိုင်ရသည့် စိန်ခေါ်မှုများစွာကို ပိုမိုဆိုးရွားစေလိမ့်မည်” ဟု ၎င်းကဆိုသည်။
မေရိကန် ကုန်သွယ်ရေး ကိုယ်စားလှယ်ရုံး၏ အဆိုအရ နှစ်နိုင်ငံ ကုန်သွယ်မှုတန်ဖိုးမှာ ယမန်နှစ်က ခန့်မှန်းခြေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၇၃၄ သန်းရှိပြီး မြန်မာမှ ပို့ကုန်တန်ဖိုးမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆၅၆ ဒသမ ၅ သန်းရှိပြီး ယခင်နှစ်ထက် ၂၃ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းပြည်တွင်းစစ်ကြောင့် စီးပွားရေး မပြေလည်မှုများ တိုးလာကာလှုပ်ခတ်မှု ပိုများလာသည်။ စစ်အစိုးရ၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် နိုင်ငံတကာကပိတ်ဆို့မှုများကြောင့်အထီးကျန်ဆန်သော နယ်မြေဖြစ်နေပြီးစစ်တပ်မှ ထိန်းချုပ်ထားသော နယ်မြေများမှာတဖြည်းဖြည်းနည်းပါးလာပြီး အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ရေး ပြောက်ကျားများနှင့် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များကတစတစနှင့်သိမ်းယူခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။
လူဦးရေ ၅၁ သန်း၏ ထက်ဝက် ၃ ဒသမ ၅ သန်းကျော်မှာ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်နေကြရပြီး ဆင်းရဲမွဲတေစွာ နေထိုင်နေကြရသည်။ MGMA သည် “နိုင်ငံ၏ များပြားလှသော အကျပ်အတည်းများကြောင့် ပိုမိုသက်ညှာမှုနှုန်း” ကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရန် အမေရိကန်ကို တောင်းဆိုခဲ့သည်။ ဝါရှင်တန်၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒကို Trump ၏ ပြန်လည်ပြင်ဆင်မှုဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် အပြင်းအထန် ထိခိုက်နေပြီဖြစ်သည်။နိုင်ငံမှ ထွက်ပြေးလာကြသည့် မြန်မာနိုင်ငံသားများသည် မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း အကျိုးခံစားခွင့်အများဆုံးရရှိသူများထဲတွင် အဆင့်သတ်မှတ်ခံရသည့်အခြေအနေမှယင်းဒုတိယအကြိမ် ရာထူးပြန်လည်ထမ်းဆောင်မှုတွင် ခေတ္တရပ်နား ခံခဲ့ရသည်။
ထိပ်တန်းအလှူရှင်နှင့် ကမ္ဘာ့အချမ်းသာဆုံးပုဂ္ဂိုလ် Elon Musk ဦးဆောင်သည့်ဝါရှင်တန်၏ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု ဘတ်ဂျက်ကို ဖယ်ထုတ်ရန် Trump ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် မြန်မာနိုင်ငံကို ထိခိုက်စေခဲ့သည်။ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအစီအစဉ်မှ ဖြတ်တောက်မှုသည် “အရေးကြီးသော ရန်ပုံငွေပြတ်တောက်မှု” ကို ပံ့ပိုးပေးပြီးနောက် ယခုလမှ စတင်ကာ မြန်မာနိုင်ငံရှိ လူတစ်သန်းအတွက် အရေးကြီးသောအကူအညီများကို ဖြတ်တောက်ရန် တွန်းအားပေးခဲ့ကြောင်း ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအစီအစဉ်မှ ပြောကြားခဲ့သည်။