ဇွန်လ ၄၊ ၂၀၂၅။ သောင်ရင်းသတင်းလွှာ
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားရေးရာအဖွဲ့ (ILO) သည် မြန်မာစစ်အစိုးရ၏ အလုပ်သမားအခွင့်အရေးများကို စနစ်တကျ အလွဲသုံးစားလုပ်မှုနှင့် အဓမ္မ စစ်တပ်မှ စစ်မှုထမ်းခြင်း အပါအဝင် အဓမ္မလုပ်အားပေး ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အသုံးပြုခြင်းကို တားဆီးရန် ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း Fortify Rights မှ ဇွန်လ ၂ရက်နေ့ ကပြောကြားခဲ့သည်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားရေးရာ ညီလာခံ (ILC) သည် ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ၊ ဂျီနီဗာတွင် နှစ်စဉ်ကျင်းပမြဲဖြစ်သော ILO ၏ မူဝါဒများနှင့် နိုင်ငံတကာ အလုပ်သမား စံချိန်စံညွှန်းများကို သတ်မှတ်ပေးမည့် စည်းဝေးပွဲတစ်ခုဖြစ်သည်။ အစည်းအဝေးမစမီတွင် Fortify Rights မှ ILO ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် Gilbert Houngbo ထံ စာပေးပို့ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံအခြေအနေအား နိုင်ငံတကာ ရာဇ၀တ်ခုံရုံးသို့ လွှဲပြောင်းခြင်း၊ ပစ်မှတ်ထား ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ၊ ပြည်ပရောက် အလုပ်သမားသမဂ္ဂများနှင့် အခြားလူ့အခွင့်အရေး ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သူများကို ပံ့ပိုးကူညီခြင်းများ အပါအဝင် ဆောင်ရွက်ချက်များကို အကြံပြုခဲ့သည်။ “မြန်မာစစ်အစိုးရသည် အခြေခံအလုပ်သမားအခွင့်အရေးများကို စနစ်တကျ ငြင်းဆိုခဲ့သည်” ဟု Fortify Rights မှ အကြီးတန်းတရားလွှတ်တော်ရှေ့နေ Patrick Phongsathorn က ပြောကြားသည်။ နိုင်ငံတကာ အလုပ်သမားညီလာခံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများနှင့် အဖွဲ့အစည်းများက အဆိုပါ ချိုးဖောက်မှုများအတွက်မြန်မာစစ်အစိုးရအား နိုင်ငံတကာ ရာဇ၀တ်ခုံရုံးသို့ ညွှန်းဆိုခြင်းနှင့် ပြည်ပရောက် အလုပ်သမား သမဂ္ဂများကို ပံ့ပိုးပေးခြင်း အပါအဝင် အဆိုပါ ချိုးဖောက်မှုများကို အခိုင်အမာ အရေးယူဆောင်ရွက်ရမည် ဖြစ်သည်။
ဇွန်လ ၂ရက်နေ့နှောင်းပိုင်းတွင် ILC သည် ILO စုံစမ်းရေးကော်မရှင် (ILO CoI) မှ အကြံပြုချက်များနှင့်အညီ မြန်မာစစ်အစိုးရ၏ လိုက်နာမှုရရှိစေရန် ရည်ရွယ်သည့် အစီအမံများကို ဆွေးနွေးရန် စီစဉ်ထားသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၄ ရက်နေ့ထုတ် ILO CoI ၏ အစီရင်ခံစာတွင် မြန်မာစစ်အစိုးရမှ ချမှတ်ထားသော အစီအမံများသည် “အခြေခံအရပ်သား လွတ်လပ်ခွင့်များ ကျင့်သုံးမှုအပေါ် ဆိုးရွားစွာ သက်ရောက်မှုရှိသည်” နှင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် အစိုးရအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ်သည့် ILO ၏ အလုပ်သမားအခွင့်အရေးနှင့် အဓမ္မခိုင်းစေမှုဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်များကို ချိုးဖောက်ခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ ၎င်း၏အစီရင်ခံစာတွင် ILO CoI ကအသတ်ခံရခြင်း၊ နိုင်ထက်စီးနင်းဖမ်းဆီးခြင်း၊ အတုအယောင်ရုံးတင်စစ်ဆေးခြင်း၊ ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခြင်း၊ ဖမ်းဆီးခြင်း၊ ညှင်းပန်းနှိပ်စက်ခြင်း၊ ခြိမ်းခြောက်ခြင်း၊စောင့်ကြည့်ခြင်းခံရခြင်း၊ ပြည်နှင်ဒဏ်ခံရခြင်း၊ ၎င်းတို့၏ အခြေခံအရပ်သားလွတ်လပ်ခွင့်များ ဆုံးရှုံးခြင်း၊ ၎င်းတို့၏ အလုပ်သမားသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်များနှင့် လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများကြောင့် လုပ်ငန်းခွင်တွင် ဖိနှိပ်ခံရခြင်းအကြောင်းအရာများကိုဖော်ပြထားသည်။ အမျိုးသမီးအလုပ်သမားသမဂ္ဂခေါင်းဆောင်များ၊ ILO CoI က လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအကြမ်းဖက်မှုအပါအဝင် “အထူးသဖြင့် အကြမ်းဖက်ဆက်ဆံမှု” ခံရကြောင်း ILO CoI က ဖော်ပြသည်။ ပေါ်တာဆွဲခြင်းနှင့် လူသားဒိုင်းများအပါအဝင် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ စစ်ဆင်ရေးများအတွင်း မြန်မာစစ်အစိုးရသည် ၎င်း၏ “စနစ်တကျ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်” အဓမ္မစေခိုင်းမှုကို ဆက်လက်အသုံးပြုနေကြောင်း ILO CoI မှ ကောက်ချက်ချခဲ့သည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် မြန်မာစစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက Fortify Rights သည် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သည့် ရာဇ၀တ်မှုများနှင့် စစ်ရာဇ၀တ်မှုကျူးလွန်သည့် စစ်ရာဇ၀တ်မှုများကျူးလွန်သည့် ကျယ်ပြန့်ပြီး စနစ်တကျ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများ၏ ကျယ်ပြန့်သော အထောက် အထားများကို မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် Fortify Rights သည် စစ်ရာဇ၀တ်မှုများဖြစ်နိုင်သည့် နိုင်ငံတကာ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ဥပဒေအား ပြင်းထန်စွာ ချိုးဖောက်ကာ အရပ်သားများကို လူသားဒိုင်းများအဖြစ် မြန်မာစစ်အစိုးရမှ အသုံးပြုကြောင်း မှတ်တမ်းတင်ထားသည်။ မကြာသေးမီက Fortify Rights ၏ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွင် ရိုဟင်ဂျာလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံရှိ ဒုက္ခသည်စခန်းများမှ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်များကို ပြန်ပေးဆွဲပြီး စစ်မှုထမ်းရန် မြန်မာစစ်အစိုးရနှင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်နေကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ Fortify Rights မှ မြင်တွေ့ရသော ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တွင် လုပ်ဆောင်နေသော လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့၏ အတွင်းရေးမှတ်စုအရ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ရှိ ရိုဟင်ဂျာလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ်လမှ မေလအထိ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည် ၁၇၀၀ ခန့်ကို အတင်းအဓမ္မစုဆောင်းခဲ့သည်။ ဇွန်လ ၂ရက်နေ့အစည်းအဝေးတွင် ILC သည် ILO ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ပုဒ်မ ၃၃ ပါ အစီအမံများကို ILO CoI ၏ အကြံပြုချက်များနှင့်အညီ မြန်မာစစ်အစိုးရ၏ လိုက်နာမှုကို အာမခံရန် စဉ်းစားမည်ဖြစ်သည်။ ILC သည် ပုဒ်မ ၃၃ အစီအမံများကို ယခင်က မြန်မာနိုင်ငံတွင် တစ်ကြိမ်၊ ဘီလာရုစ်နိုင်ငံကိစ္စတွင် တစ်ကြိမ် ထည့်သွင်းစဉ်းစားမည်ဆိုပါက ၎င်း၏သမိုင်းတစ်လျှောက် တတိယအကြိမ်မျှသာ ရှိသေးသည်။
၎င်း၏ စုံစမ်းစစ် ဆေးမှု၏ ကြီးလေးသော တွေ့ရှိချက် အရ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမား ညီလာခံ သည် မြန်မာစစ်အစိုးရအား ဆန့်ကျင်သည့် အပြင်းထန်ဆုံး အစီအမံများကို ချမှတ်သင့်သည်ဟု Fortify Rights က ဇွန်၂ရက်ကပြောကြားလိုက်သည်။ ILO ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်ထံပေးပို့သည့်စာတွင် Fortify Rights မှ ILO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသည် မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်များနှင့် စွမ်းဆောင်ရည်များအပေါ် ပစ်မှတ်ထား ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ ချမှတ်ကာ နိုင်ငံအား ဦးစားပေး ကုန်သွယ်မှုသဘောတူညီချက်များမှ ဆိုင်းငံ့ထားရန် အကြံပြုထားသည်။ ILO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအနေဖြင့် ILC မှ စစ်အစိုးရ ကိုယ်စားလှယ်အားလုံးကို ဆိုင်းငံ့ထားရန်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား ညီညွတ်ရေး အစိုးရနှင့် အပြည့်အဝပူးပေါင်းရန်လည်း တောင်းဆိုထားသည်။ Fortify Rights သည် ပြည်ပရောက် အလုပ်သမားအခွင့်အရေး လှုပ်ရှားသူများနှင့် အခြားလူ့အခွင့်အရေး ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သူများ၏ အကာအကွယ်ကို သေချာစေရန်အတွက် မကျေမနပ်ဖြစ်မှု မူဝါဒကို လေးစားလိုက်နာခြင်း အပါအဝင် ပြည်ပရောက် မြန်မာ အလုပ်သမားသမဂ္ဂများနှင့် အလုပ်သမားများ အဖွဲ့အစည်းအား ပံ့ပိုးကူညီရန်လည်း တိုက်တွန်းထားသည်။ နောက်ဆုံးတွင် Fortify Rights မှ မြန်မာနိုင်ငံအခြေအနေအား ရောမဥပဒေပုဒ်မ ၁၄ အရ နိုင်ငံတကာ ရာဇ၀တ်တရားရုံး၏ ရှေ့နေချုပ်ထံ လွှဲပြောင်းပေးရန် ILO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအား တောင်းဆိုခဲ့သည်။
“မြန်မာစစ်တပ်ဟာ အလုပ်သမားအခွင့်အရေး အပါအဝင် နိုင်ငံတကာဥပဒေတွေကို လျစ်လျူရှုပြီး သူ့ရဲ့ အလွဲသုံးစားလုပ်မှုတွေ ဆက်လုပ်ရင် အကျိုးဆက်တွေ ဆက်ရှိနေမှာပါ” ဟု Patrick Phongsathorn က ဆိုသည်။ “အလုပ်သမားအရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေအပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ အလုပ်သမားအခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတွေ ကြီးကြီးမားမား ချိုးဖောက်မှုတွေကို စုံစမ်းရေးကော်မရှင်က အတည်ပြုထားတာကြောင့် ဒီနေ့ စုဝေးနေတဲ့ ILO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေဟာ စစ်အစိုးရရဲ့ ရာဇ၀တ်မှုတွေကို အဆုံးသတ်ဖို့ အပြင်းထန်ဆုံး အစီအမံတွေ ချမှတ်သွားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟုလည်းသူကဆက်ပြောသည်။
