မြန်မာ့ဂြိုဟ်တုပုံရိပ် ထောက်လှမ်းရေးစနစ် ကိုရုရှားက တိုးမြှင့်ပေးမည်

မတ်လ ၁၄၊၂၀၂၅။ သောင်ရင်းသတင်းလွှာ

စစ်ခေါင်းဆောင်မင်းအောင်လှိုင်၏ မကြာသေးမီက ရုရှားနိုင်ငံသို့ သွားရောက်လည်ပတ်မှု၏ ရှုထောင့်တစ်ခုတွင်သတိမထားမိဘဲ လွတ်သွားခဲ့သည့်အရာမှာ မြန်မာစစ်အစိုးရ၏ ဂြိုလ်တုဓာတ်ပုံတွေကို ပိုမိုတိုးတက်ကောင်းမွန်အောင် ကူညီပေးဖို့ ဗလာဒီမာပူတင်၏ကမ်းလှမ်းချက်ဖြစ်ပါသည်။ ယင်းသည် သိသာထင်ရှားသော ဗျူဟာမြောက် သက်ရောက်မှုများသာမက လက်ရှိပြည်တွင်းစစ်၏ စစ်အာဏာရှင်များ၏ အပြုအမူနှင့် တိုက်ရိုက်သက်ဆိုင်မှုလည်း ရှိသည်ဟု The Interpreter သတင်းက မတ်လ ၁၄ ရက်တွင်ဖေါ်ပြသည်။

တရုတ်နှင့်အိန္ဒိယတို့နှင့် စစ်အစိုးရ၏ စစ်ရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု အစီအစဉ်များတွင် ဂြိုလ်တုဓာတ်ပုံများ ပံ့ပိုးပေးမှုတို့ ပါဝင်သည်ဟု ကာလကြာရှည်စွာ ထင်ကြေးပေးလျှက်ရှိသည်။ သို့သော်လည်း ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသို့ နာဂစ်မုန်တိုင်း ဝင်ရောက်တိုက်ခတ်ပြီးနောက်တွင် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုသည် နေပြည်တော် အစိုးရနှင့် ကုလသမဂ္ဂတို့အား လူဦးရေ စင်တာများနှင့် ထိခိုက်ပျက်စီးမှု ဒဏ်ခံရသော ကျေးလက်ဒေသများ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု အဆင့်အကဲဖြတ်ရန် အကူအညီပေးခဲ့သည်။ ယင်းက မြန်မာနိုင်ငံတွင် ထိုကဲ့သို့သော ပုံရိပ်များကို ကိုယ်တိုင်ရယူနိုင်စွမ်းမရှိဟု အကြံပြုထားသည်။ လိုအပ်ပါက၊ Google Earth၊ Digital Globe နှင့် Landsat ကဲ့သို့သော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းကုမ္ပဏီများမှ မြင့်မားသော ရုပ်ထွက်အရည်အသွေးရှိသော ဂြိုလ်တုဓာတ်ပုံများကို ရရှိနိုင်သည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်သည် တိုင်းပြည်၏ဓာတ်ပုံများကို လွှမ်းခြုံတည်ဆောက်ရန်နှင့် ဗျူဟာမြောက်ပတ်ဝန်းကျင်တွင် အပြောင်းအလဲများကို စောင့်ကြည့်ရန် ထိုကဲ့သို့သော အရင်းအမြစ်များကို အခွင့်ကောင်းယူနေပြီဖြစ်သည်။ Amnesty International နှင့် Human Rights Watch ကဲ့သို့သော နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှုများကို အစီရင်ခံတင်ပြရန် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ပုံရိပ်များကို ရေးဆွဲနိုင်ခဲ့ပါက၊ စစ်အစိုးရက ထိုကဲ့သို့ လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်း မရှိပေ။ ဤလုပ်ငန်းစဉ်သည် ၎င်း၏စိန်ခေါ်မှုများမရှိဘဲမဟုတ်သော်လည်း၊ မှန်ကန်သောဆော့ဖ်ဝဲလ်နှင့် လုံလောက်သောလေ့ကျင့်မှုများဖြင့် အသုံးဝင်သောဉာဏ်ရည်ကို ရယူနိုင်သည်။ ထိုကဲ့သို့သော ပစ္စည်းများ၏ ကုန်ကျစရိတ်မှာ အချက်တစ်ချက် ဖြစ်နိုင်သော်လည်း စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ စစ်ဆင်ရေးများကို ထောက်လှမ်းရန် ထောက်လှမ်းရေးသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရှားပါးသော နိုင်ငံခြားငွေလဲလှယ်နှုန်းတွင် အမြဲတမ်း ဦးစားပေးဖြစ်သည်။

၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် အရပ်သားတစ်ပိုင်း အစိုးရ ပေါ်ထွန်းလာပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံသည် ပုံရိပ်ထောက်လှမ်းရေး (IMINT) ကို ယခင်ကထက် စုဆောင်း ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာရန် ရွေးချယ်စရာများ ပိုများလာသည်။ အွန်လိုင်းတွင် လွတ်လပ်စွာ နှင့် စီးပွားဖြစ် အစီအစဉ်များ နှစ်ခုလုံးတွင် ရရှိနိုင်သော ဂြိုလ်တုပုံရိပ်များ ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာပါသည်။
၎င်းတွင် ကြည်လင်ပြတ်သားမှု မြင့်မားသော အီလက်ထရွန်းနစ် ဓာတ်ပုံနှင့်အနီအောက်ရောင်ခြည် ပုံရိပ်များ ပါဝင်သည်။ ထို့အပြင် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များသည် တရုတ်နိုင်ငံမှ ဝယ်ယူထားသော Sky-02A ထောက်လှမ်းရေးဒရုန်း ၁၁ စင်းခန့်ကို လည်ပတ်လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု ယုံကြည်ရသည်။ Yellow Cat A2 ဟု သတ်မှတ်ကာ မြန်မာနိုင်ငံတွင် နောက်ထပ် ၂၂ လုံး တည်ဆောက်ထားကြောင်း သိရသည်။ အဆိုပါ မောင်းသူမဲ့ လေယာဉ် (UAV) များသည် ဒစ်ဂျစ်တယ် အရောင်နှင့် အနီအောက် အနီရောင် ဗီဒီယိုကင်မရာများကို သယ်ဆောင်နိုင်သည်။

၂၀၁၃ မှ ၂၀၁၅ ခုနှစ်အတွင်း မြန်မာနိုင်ငံသည် တရုတ်နိုင်ငံမှ CH-3A UAV အစင်းတစ်ဒါဇင်ကိုလည်း ဝယ်ယူခဲ့သည်။ CH-3A သည် တိုက်ခိုက်ရေးဒရုန်းများဖြစ်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၏ မောင်းသူမဲ့ပလက်ဖောင်းများတွင် အဆန်းပြားဆုံးမဟုတ်သော်လည်း တာဝေးပစ်ထောက်လှမ်းရေးမစ်ရှင်များကို လုပ်ဆောင်နိုင်ပြီး အသုံးဝင်သောပုံရိပ်ဖော်နိုင်စွမ်းရှိသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရသည် ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်များ၏ လှုပ်ရှားမှုများကို ထောက်လှမ်းရန်နှင့် သူပုန် Arakan Rohingya Salvation Armyကိုထောက်လှန်းရန် ဟု ယူရပြီး မြန်မာက ၎င်း၏ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ဒရုန်းများ စေလွှတ်ခဲ့ကြောင်း တိုင်ကြားခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက်တွင် CH-3 ထောက်လှမ်းရေးဒရုန်းများကို အာဏာဖီဆန်ရေးလှုပ်ရှားမှုကြောင့် လမ်းပေါ်ထွက်ဆန္ဒပြမှုများတွင် တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။

အဆိုပါပလပ်ဖောင်းများမှရရှိသောဒေတာကိုရည်ရွယ်ချက်အမျိုးမျိုးအတွက်အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ အနီးနား သို့မဟုတ် အချိန်နှင့်တပြေးညီ ပုံရိပ်ဖော်ခြင်း၏ အကျိုးကျေးဇူးများအပြင် ကင်းထောက် သို့မဟုတ် ထောက်လှမ်းခြင်းမစ်ရှင်များ လုပ်ဆောင်နေသည့် စစ်ဆင်ရေးစီမံချက်ရေးဆွဲသူများအတွက် အကျိုးကျေးဇူးများအပြင်၊ ထိုအရင်းအမြစ်များသည် မြေပုံရေးဆွဲသူများနှင့် လူဦးရေရွေ့လျားမှု၊ အခြေချနေထိုင်မှုပုံစံများ၊ မြေယာအသုံးပြုမှုနှင့် အခြေခံအဆောက်အအုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများကို စောင့်ကြည့်သူများကိုလည်း ကူညီပေးနိုင်ပါသည်။ ထိုကဲ့သို့သော စီမံကိန်းများသည် ဦးသိန်းစိန် (၂၀၁၁-၁၅) နှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် (၂၀၁၆-၂၀) အစိုးရများလက်ထက်တွင် ဦးစားပေးအဖြစ် ယူဆခဲ့သော်လည်း အားလုံးက ထောက်လှမ်းရေး လေ့လာသုံးသပ်သူများအတွက် ထင်ရှားသော အကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိခဲ့သည်။

2021 ခုနှစ်မှစတင်၍ မြန်မာနိုင်ငံအစွန်အဖျားတစ်ဝိုက်ရှိတိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များကိုနှိမ်နင်းရေးစစ်ဆင်ရေးများအတွက် ထောက်လှမ်းရေးဒရုန်းများကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြန့်ကျက်ချထားခဲ့သည်။ မင်းအောင်လှိုင် မော်စကိုသို့ နောက်ဆုံးအကြိမ် ခရီးစဉ်အတွင်း ရုရှားနိုင်ငံသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပူးတွဲဂြိုလ်တုဓာတ်ပုံ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုစင်တာတစ်ခုကို ထူထောင်ခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ အာကာသစူးစမ်းလေ့လာရေးနှင့် ဂြိုလ်တုနည်းပညာဆိုင်ရာ နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအခြေအနေတွင် အဆိုပါအကြောင်းအရာကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သော်လည်း ရုရှားသည် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာရည်ရွယ်ချက်အတွက် ၎င်း၏ကင်းထောက်ဂြိုဟ်တုမှဖမ်းယူရရှိထားသော အချက်အလက်များကို မျှဝေရန် ကမ်းလှမ်းထားကြောင်း တစ်ချိန်တည်းတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

အစောပိုင်းရက်များသာရှိသေးပြီး သဘောတူညီချက်၏အသေးစိတ်အချက်အလက်များကို မသိရသေးသော်လည်း ဤအဆင့်သည် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းနှင့်တစ်ဝှမ်းရှိ တိုးတက်မှုများကို စောင့်ကြည့်နိုင်မှုနှင့် နိုင်ငံတဝှမ်းရှိ အတိုက်အခံလှုပ်ရှားမှုများကို စစ်ရေးအရ စစ်ဆင်ရေးအစီအစဉ်များလုပ်ဆောင်ရန် စစ်အစိုးရ၏ တိုးတက်မှုကို စောင့်ကြည့်နိုင်မှု၏ ကြီးမားသောအဆင့်ကို မြှင့်တင်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။