ဧပြီလ ၆၊ ၂၀၂၅။ သောင်ရင်းသတင်းလွှာ
ထရန့်အစိုးရ၏ နိုင်ငံခြားအကူအညီများ ဖျက်သိမ်းခြင်းသည် ၎င်း၏သဘာဝဘေးအန္တရာယ်တုံ့ပြန်မှုအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိနေပြီးမြန်မာနိုင်ငံတွင်ငလျင်ဒဏ်မှ ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးတွင် ကူညီပေးနေသည့်အမေရိကန် ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်သား သုံးဦး အလုပ်မှ ထုတ်ပယ်လိုက်ကြောင်း အကြီးတန်း ဝန်ထမ်းဟောင်းတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ရိုက်တာက ဧပြီ ၅ရက်တွင်ဖော်ပြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံသို့ အရာရှိသုံးဦးကို ယခုသီတင်းပတ်နှောင်းပိုင်းတွင် လွှတ်ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန် နိုင်ငံတကာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအေဂျင်စီမှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးဖြစ်သူ Marcia Wong က ရိုက်တာသတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။
“ဒီအဖွဲ့ဟာ မယုံနိုင်လောက်အောင်ကို ကြိုးစားလုပ်ဆောင်နေပြီး လိုအပ်နေတဲ့သူတွေကို လူသားချင်းစာနာတဲ့အကူအညီတွေရယူဖို့ အာရုံစိုက်နေပါတယ်။အခုလိုရပ်စဲလိုက်ခြင်းက ဆုတ်ယုတ်မှုမဖြစ်နိုင်ဘူးလား” ဟု ဝါရှင်တန်၏ ရောဂါတုံ့ပြန်ရေး ကြိုးပမ်းမှုများကို နိုင်ငံရပ်ခြားတွင် ကြီးကြပ်သည့် USAID လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီပေးရေးဗျူရို၏ လက်ထောက်စီမံခန့်ခွဲသူဟောင်း Wong က ပြောကြားခဲ့သည်။ လူပေါင်း ၃၃၀၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ရသည့် ရစ်ခ်ျတာစကေး ၇.၇ ရှိသော ငလျင်ကြီး လှုပ်ခတ်အပြီးတွင် အမေရိကန် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရန့် အစိုးရက မြန်မာနိုင်ငံကို အနည်းဆုံး ဒေါ်လာ ၉ သန်း ကတိပြုလိုက်သည်။
သို့သော် USAID အား ၎င်း၏အစိုးရ၏ ကြီးမားသောဖြတ်တောက်မှုမှာ ၎င်း၏တုံ့ပြန်နိုင်စွမ်းကို အဟန့်အတားဖြစ်စေခဲ့ပြီးမြန်မာသည် တရုတ်၊ ရုရှား၊ အိန္ဒိယနှင့် အခြားနိုင်ငံများမှ အကူအညီများ အမြန်ရရှိခဲ့သည်။ ဘီလျံနာ Elon Musk ၏ အစိုးရထိရောက်မှုဌာနက ရန်ပုံငွေဖြုန်းတီးမှုဟု ခေါ်သည့် ဖယ်ဒရယ်ဗျူရိုကရေစီတလွှားတွင် ရန်ပုံငွေဖြတ်တောက်ပြီး မကြာမီရက်သတ္တပတ်များအတွင်း USAID ဝန်ထမ်းအားလုံးနီးပါးကို အလုပ်ထုတ်ပစ်ခဲ့သည်။ USAID မှ အလုပ်သမား သုံးဦးသည် ငလျင်ဇုန်ရှိ လမ်းများပေါ်တွင် အိပ်နေကြပြီး ၎င်းတို့အား ရပ်စဲမှုများသည် လအနည်းငယ်အတွင်း အသက်ဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း Wong က ပြောကြားခဲ့သည်။
ငလျင်နှင့် နောက်ထပ် အဆောက်အဦ ပြိုကျမည်ကို စိုးရိမ်သောကြောင့် ဒေသခံများသည် အပြင်ဘက်တွင် အိပ်နေကြကြောင်းသူကဆက်ပြောသည်။ Wong က သူမသည် ကျန်ရှိသော USAID ဝန်ထမ်းများနှင့် အဆက်အသွယ်ရှိပြီး ဧပြီ ၄ရက်နေ့တွင် ဝန်ထမ်းအားလုံး တွေ့ဆုံမှုအပြီးတွင် ရာထူးမှ ရပ်စဲခံရကြောင်း ကြားသိရသည်ဟု Wong က ပြောသည်။ USAID ဝန်ထမ်းဟောင်းများက တုံ့ပြန်ညှိနှိုင်းပေးမည့်သူ အများစုကို စွန့်လွှတ်လိုက်ကြောင်းနှင့် ပြင်ပကုမ္ပဏီအကောင်အထည်ဖော်မှုများသည် စာချုပ်များ ဆုံးရှုံးသွားသည်ဟု ဆိုသည်။
မှတ်ချက်ပေးရန်ရိုက်တာ၏ တောင်းဆိုချက်ကို အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက ချက်ချင်း တုံ့ပြန်ခြင်း မရှိပေ။ USAID ကို ဖြိုခွင်းမှုကြောင့် မတ် ၂၈ ငလျင်ကို တုံ့ပြန်ရန် ဝါရှင်တန်က နှေးကွေးနေသည်ဟုဆိုခြင်းကိုနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Marco Rubio က ဧပြီ ၄ရက်နေ့က ပယ်ချလိုက်သည်။ ယင်းအစား မြန်မာနိုင်ငံသည် “အလုပ်လုပ်ရန် အလွယ်ကူဆုံးနေရာမဟုတ်” ကြောင်း ဘရပ်ဆဲလ်မြို့ရှိ သတင်းထောက်များအား ပြောကြားရာတွင်မြန်မာစစ်အစိုးရသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို မကြိုက်သလို နိုင်ငံအတွင်း လုပ်ငန်းများလည်ပတ်မှုမပြုရန် တားမြစ်ထားကြောင်းသူကဆက်ပြောသည်။
စစ်အစိုးရသည် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများကို ကန့်သတ်ထားကြောင်း လည်းကုလသမဂ္ဂက ပြောကြားခဲ့သည်။အမေရိကန်သည် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အလှူရှင်ဖြစ်လာတော့မည် မဟုတ်ကြောင်း Rubio မှ ပြောကြားခဲ့ပြီး အခြားသော ချမ်းသာသောနိုင်ငံများအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံအား အကူအညီပေးရန် အရှိန်မြှင့် တောင်းဆိုခဲ့သည်။
