ဧပြီလ ၁၈၊ ၂၀၂၅။ သောင်ရင်းသတင်းလွှာ
ရခိုင်ပြည်နယ်နှင့် မြန်မာစစ်အစိုးရထိန်းချုပ်ထားသောနယ်မြေများကို သိမ်းယူမည့် အမေရိကန်၏ အစီအစဉ်တစိတ်တပိုင်းတခုအနေဖြင့် ရက္ခိုင့်တပ်မတော်နှင့် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) အပါအဝင် မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့များသို့ ထောက်ပံ့ရေးနှင့် အခြားနည်းဗျူဟာဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့များ ပေးအပ်ရာတွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တပ်မတော်၏ အနည်းဆုံး တပ်ရင်း ၃ ခု ပါဝင်မည်ဖြစ်သည်ဟု North West News သတင်းက ဧပြီ ၁၅ရက်ကဖော်ပြသည်။ တပ်မ ၁၀၊ ၁၇ နှင့် တပ်မ ၂၄ တို့ကို အစီအစဥ်တစိတ်တပိုင်းအဖြစ် တပ်ဖြန့်ထားဖွယ်ရှိသော်လည်း အဆိုပါတပ်ဖွဲ့များသည် မည်သည့် စစ်ရေးအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်မည်မဟုတ်ကြောင်းနှင့် ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ လက်နက်ကိုင်မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့များအတွက် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးနှင့် ထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်းများကိုသာ ပံ့ပိုးပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် လုံခြုံရေးသတင်းရင်းမြစ်က Northeast News သို့ အတည်ပြုပြောကြားခဲ့သည်။
စစ်တပ်၏ ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး ရှုထောင့်မှကြည့်လျှင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တပ်မတော်သည် တက္ကနတ်မြို့အနီးတွင် ကြီးမားသော လုပ်ငန်းကို စတင်လုပ်ဆောင်နေပြီဖြစ်ပြီး အမေရိကန်၏အထောက်အပံ့ဖြင့်ညွန့်ပေါင်းတပ်ဖွဲ့ဝင်များ အသုံးပြုမည့် ရိက္ခာနှင့် အခြားပစ္စည်းမျာ းကို ပို့ဆောင်မည့် အစီအစဉ်မှာ ယခုအခါ ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ မြို့နယ် ၃ ခုကိုသာထိန်းချုပ်ထားနိုင်တော့သည့်မြန်မာစစ်အစိုးရကိုထိရောက်စွာ တိုက်ခိုက်နိုင်ရန် ဖြစ်သည်ဟုဆိုသည်။ ယင်းမှာ အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ကြားခံစစ်ပွဲ၏အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။ထို့အပြင် ကော့ဘဇားလေဆိပ် တိုးချဲ့မှုသည် ၎င်း၏နောက်ဆုံးအဆင့်တွင် ရှိနေပြီး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် လုံခြုံရေးသတင်းရင်းမြစ်များ က ဖော်ပြသည့်အတိုင်း မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်များ လည်ပတ်ရန်အတွက် တူရကီလုပ်ဒရုန်းအခြေစိုက်စခန်းအဖြစ် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း ဖြစ်ပွားလာမည့် ပဋိပက္ခများတွင် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်မည်ဖြစ်သည်။
ဧပြီ ၁၅ ရက်နေ့မှစတင်၍အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဌာနမှ အဓိက တာဝန်ရှိသူများသည် ဒါကာမြို့သို့ စတင်ရောက်ရှိလာသည့်အချိန်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တပ်မတော်မှ ရခိုင်တပ်မတော်(AA)နှင့် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး (CNF) မှ ကိုယ်စားလှယ်များ ဝင်ရောက်ရာတွင် အဆင်ပြေချောမွေ့စေရန် လျှို့ဝှက်စွာ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။ ရက္ခိုင့်တပ်မတော်နှင့် ချင်းအမျိုးသားတပ်ဦး ကိုယ်စားလှယ်များကို လုံခြုံ သည့်နေရာတွင် ထားရှိထားသည်။ ၎င်းတို့သည် နေပြည်တော်ရှိ အမေရိကန်သံရုံး တာဝန်ခံ Susan Stevenson အပါအဝင် တောင်နှင့် အာရှအလယ်ပိုင်းနှင့် အရှေ့အာရှဆိုင်ရာ လက်ထောက် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး နှစ်ဦးတို့ အပါအဝင် အမေရိကန် အရာရှိ သုံးဦးနှင့် လျှို့ဝှက်တွေ့ဆုံမှုများ ပြုလုပ်ရန် မျှော်လင့်ထားကြောင်း သိရသည်။ ယင်းတို့၏ ကျယ်ပြန့်သော မဟာဗျူဟာမှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တပ်မတော်က အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်မည့် စစ်ရေးစီမံချက်ကို ရေးဆွဲရန် ဖြစ်သည်။
Teknaf မြို့ အနီးရှိ ထောက်ပံ့ရေးစခန်းသည် ရိက္ခာများကဲ့သို့သော လူမသေစေသည့် ထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်းများအားလုံးကို ပံ့ပိုးပေးမည်ဖြစ်သည်။ တစ်ဖက်တွင်၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၏ အသစ်ခန့်အပ်ခံရသော အမျိုးသားလုံခြုံရေးအကြံပေး Khalilur Rahman မှ တီထွင်ထားသည့် “အကူအညီစင်္ကြံ” ကို ဖော်ထုတ်အသုံးပြုရန် မဟာဗျူဟာတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း စစ်ရေးအရ အောင်မြင်မှုရရှိပါက ဘူးသီးတောင်နှင့် မောင်တောရှိ ရိုဟင်ဂျာ ၈၀,၀၀၀ ခန့် နေရပ်များသို့ ပြန်လည်ပို့ဆောင်ရေးအတွက် အကူအညီစင်္ကြံလမ်းကို အသုံးပြုသွားဖွယ်ရှိသည်။ ပထမအဆင့်အနေဖြင့် မိုဟာမက်ယူနွတ်အစိုးရသည် ရခိုင်ပြည်နယ်သို့ ပြန်လည်ပို့ဆောင်မည့် ရိုဟင်ဂျာ ၈၀,၀၀၀ ခန့်စာရင်းကို စတင်လုပ်ဆောင်နေပြီဖြစ်သည်။
မကြာသေးမီကမှ ရက္ခိုင့်တပ်မတော်ကို စစ်ရေးနှင့်သဘောတရာရေးအရ ဆန့်ကျင်ခဲ့သည့် ရခိုင်ရိုဟင်ဂျာကယ်တင်ရေးတပ်မတော် (ARSA) ကိုလည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တပ်မတော်နှိမ်နှင်းရန် ကြိုးကြိုးစားစား လုပ်ဆောင်နေသည်။ သို့သော် ဒါကာအနီး နာရာယန်ဂန်တွင် ARSA အကြီးအကဲ Ataullah ၏ လွန်ခဲ့သည့်လက ဖမ်းဆီးခံရမှုတွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တပ်မတော်သည် မြန်မာစစ်အစိုးရကို ဆန့်ကျင်သည့် ကျယ်ပြန့်သော မဟာမိတ်အဖွဲ့တွင် ပါဝင်ရန် ARSA ကို စည်းရုံးရန် ကြိုးပမ်းနေကြောင်း ဖော်ပြနေသည်။ မြန်မာစစ်အစိုးရကို ဆန့်ကျင်သည့် ကျယ်ပြန့်သော မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့များ စုစည်းရန် ညှိနှိုင်းမှုများသည် အချိန်အတော်ကြာ ကြာမြင့်နေပြီဖြစ်ပြီး အဆိုပါ ကြိုးပမ်းမှုတွင် အဓိကကျသည့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တပ်မတော်မှ အကြီးတန်း အရာရှိများ ပါဝင်သည်။ ဤအခြေအနေတွင်၊ US Army Pacific’s (USARAPC) မှ ဒုတိယကွပ်ကဲရေးမှူးချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး Joel ‘JB’ Vowell သည် ပြီးခဲ့သည့်လက ဒါကာတွင် Gen Zaman နှင့် တွေ့ဆုံမှုသည် အရေးပါသည်ဟု ယူဆရသည်။