သတင်း

ဩဂုတ်လ ၁၅၊ ၂၀၂၅။ သောင်ရင်းသတင်းလွှာ ဝါရှင်တန်က ဦးဆောင်တဲ့ စစ်အတွင်း ပိတ်ဆို့တားဆီးမှုနဲ့ အကူအညီပေးရေး ဖြတ်တောက်မှုတွေကြောင့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု ဝန်ထမ်းတွေက ငတ်မွတ်မှု မြင့်တက်လာစေတာကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအနောက်ပိုင်းရခိုင်ပြည်နယ်မှာ မျှစ်တွေကို ချိုးစားကြဖို့တွန်းအားပေးခဲ့ကြတယ် The Straits Times သတင်းကသြဂုတ် ၁၅ရက်နေ့မှာဖော်ပြပါတယ်။ “တစ်ရက်ကုန်သွားပြီ၊ နောက်တစ်ရက် ထပ်ပြီး ရုန်းကန်ရမှာပဲ” လို့ မြန်မာနိုင်ငံ ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ဦးမြို့မှာ သစ်သီးရောင်းချသူ ဦးကျော်ဝင်းရှိန်က AFP ကိုပြောပါတယ်။ “ဈေးတွေတက်ပြီး ဝင်ငွေတွေ ကျဆင်းလာတာနဲ့အမျှ စီးပွားရေးတွေ ကမောက်ကမ ဖြစ်နေရတဲ့ အသက် ၆၀ အရွယ်ရှိတဲ့သူက တနေ့ထက်တနေ့ ပိုဆိုးလာတယ်” လို့လည်းပြောပါတယ်။ဆိုးရွားလှတဲ့အရာတစ်ခုက အခြားသူတွေကို ဝမ်းစာအတွက် ကျေးလက်ကို မောင်းထုတ်စေခဲ့တယ်လို့လည်းသတင်းကဆိုပါတယ်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံနဲ့နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေတဲ့မြန်မာကမ်းရိုးတန်းမြစ်အစိပ်အပိုင်းဖြစ်တဲ့ရခိုင်ပြည်နယ်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံက ပြည်တွင်းစစ်ကို ပြင်းထန်စွာ ခံစားခဲ့ရပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဒီမိုကရေစီအစိုးရကို ဖြုတ်ချခဲ့တဲ့အာဏာသိမ်းမှုကနေ အစပျိုးခဲ့ပါတယ်။ စစ်တပ်က တိုင်းရင်းသား AA လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ကို တိုက်နေချိန်မှာ စစ်တပ်က ခန့်မှန်းခြေ လူဦးရေ ၂.၅ သန်းအတွက် ရိက္ခာတွေကို ပိတ်ဆို့ထားပြီး နယ်မြေကိုလည်း ပိတ်ဆို့ထားပါတယ်။ ဆင်းရဲနွမ်းပါးတဲ့နိုင်ငံဟာ နိုင်ငံတကာအကူအညီပေးရေးအဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့အာရုံစိုက်မှုကို ကြာရှည်စွာခံခဲ့ရပေမယ့်လည်း အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump ရဲ့“America First” ကနေလူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာရန်ပုံငွေအပေါ် ရပ်တန့်ထားတဲ့ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းက ဖြတ်တောက်မှုများဟာ ၎င်းတို့ကိုကျေးလက်ကိုဆုတ်ခွာဖို့ တွန်းအားပေးခဲ့ပါတယ်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုထံကနေ ၎င်းရဲ့ ၂၀၂၄ မှာ အလှူငွေ ထက်ဝက်နီးပါးကို လက်ခံရရှိခဲ့တဲ့ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအစီအစဉ် (WFP) က ရခိုင်ပြည်နယ်အလယ်ပိုင်းရှိ မိသားစု…

ဩဂုတ်လ ၁၆၊ ၂၀၂၅။ သောင်ရင်းသတင်းလွှာ မြေငလျင်ကိုကြိုတင်ခန့်မှန်းလို့မဖြစ်နိုင်လို့သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ဆိုကြပေမယ့်လည်း ၂၀၂၅ ခုနှစ် မြန်မာနိုင်ငံငလျင်ကို လေ့လာခြင်းနဲ့နောက်ဆက်တွဲ ကြီးမားတဲ့ ငလျင်လှုပ်ခတ်မယ့်အချိန်နဲ့နေရာတွေကို ခန့်မှန်းရာမှာအထောက်အကူဖြစ်နိုင်တယ်လို့ The Times of India သတင်းက သြဂုတ် ၁၆ရက်မှာဖော်ပြပါတယ်။ မတ် ၂၈ ရက် နေ့လယ်က ဆုတောင်းပွဲအတွင်း စစ်ကိုင်းပြတ်ရွေ့တစ်လျှောက်မှာရစ်ခ်ျတာစကေး ၇ ဒသမ ၇ အဆင့်ရှိ ငလျင်လှုပ်ခတ်ခဲ့ပါတယ်။ ငလျင်ဗဟိုချက်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဒုတိယအကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်တဲ့မန္တလေးနဲ့နီးကပ်တာကြောင့် ၁၉၁၂ ခုနှစ်ကနောက်ပိုင်းတည်းက မြန်မာနိုင်ငံမှာ လှုပ်ခတ်ခဲ့တဲ့အင်အားအပြင်းဆုံး ငလျင်ဖြစ်ပါတယ်။ မန္တလေးရဲ့ အခြေခံအဆောက်အအုံတွေ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပျက်စီးသွားတွေသတင်းများထွက်ပေါ်နေပေမယ့်လည်း သေဆုံးသူ ၃၇၀၀ ကနေ ၅၀၀၀ ကျော်အထိ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့မြို့တော် ဘန်ကောက်အထိ ငလျင်လှုပ်ခတ်ခဲ့တာကြောင့်အထပ် ၃၀ ထပ်ရှိ မိုးမျှော်တိုက်တစ်ခု ပြိုကျခဲ့ရာမှာ အနည်းဆုံး လူ ၉၂ ဦး သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက ၁၈၃၉ ခုနှစ်ကအလားတူ အပျက်အစီးများပြီးလှုပ်ခတ်ခဲ့တဲ့ ငလျင်ကြောင့် မပြိုကွဲသေးတဲ့ ပြတ်ရွေ့ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတလျှောက် ကြီးမားတဲ့ ငလျင်တစ်ခု လှုပ်ခတ်မယ်လို့မျှော်မှန်းထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘယ်အချိန်မှာ ငလျင်လှုပ်မယ်၊ ငလျင်ဗဟိုချက် ဒါမှမဟုတ် ဘယ်လောက် ပျက်စီးမယ်ဆိုတာကို မခန့်မှန်းနိုင်ပါဘူး။ ဆယ်စုနှစ်များစွာ ကြိုးပမ်းခဲ့ပေမယ့်လည်း၊ သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာဘယ် အချိန်မှာငလျင်လှုပ်မယ်ဆိုတာကို အတိအကျ မခန့်မှန်းနိုင်သေးပါဘူး” လို့ UK ရှိ Bath တက္ကသိုလ်ကသင်္ချာပညာရှင် Kit Yates က DW ကိုပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ကမ္ဘာမြေကြီးရဲ့ ကျောက်လွှာချပ်ကြီးတွေ ရွေ့လျားမှုနဲ့ အပြန်အလှန်သက်ရောက်မှုတွေကမယုံနိုင်လောက်အောင်…

ဩဂုတ်လ ၁၆၊ ၂၀၂၅။ သောင်ရင်းသတင်းလွှာ တရုတ်၊ လာအို၊ မြန်မာနဲ့ ထိုင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးတွေဟာ တရုတ်နိုင်ငံ အနောက်တောင်ပိုင်း ယူနန်ပြည်နယ် အန်နင်းမြို့မှာ သြဂုတ် ၁၅ ရက်နေ့က အလွတ်သဘော တွေ့ဆုံပြီး မြန်မာရဲ့ တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနဲ့ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ရာဇ၀တ်မှုတွေ ပူးပေါင်းတိုက်ဖျက်ဖို့ နှစ်ဖက်စလုံးက ကတိပြုခဲ့ကြတယ်လို့ ဆင်ဟွာကဖော်ပြပါတယ်။ ယခင်နှစ် ပထမအကြိမ် လေးပွင့်ဆိုင်အစည်းဝေးစပြီး မြန်မာနိုင်ငံအခြေအနေဟာယေဘုယျအားဖြင့် တည်ငြိမ်နေပြီး ငလျင်အပြီး ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေးနဲ့၎င်းရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာ၊ လွတ်လပ်ရေးနဲ့ နိုင်ငံတော်တည်ငြိမ်ရေးကို ကာကွယ်ရန် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ နိုင်ငံရေးဗျူရိုဗဟိုကော်မတီအဖွဲ့ဝင် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယီ က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ “မြန်မာ့ဦးဆောင်၊ မြန်မာပိုင်” ချဉ်းကပ်နည်းကို လိုက်နာဖို့၊ မြန်မာလူမျိုးတွေရဲ့ရွေးချယ်မှုတွေကို ပံ့ပိုးပေးပြီး ကွဲပြားမှုတွေကို ဆွေးနွေးအဖြေရှာကြဖို့သူကတောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ) ကကြားဝင်ဖျန်ဖြေပေးခြင်းနဲ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေရဲ့အကူအညီများ အဓိကလမ်းကြောင်းအဖြစ် အာဆီယံက ဆောင်ရွက်နေပြီး အလွတ်သဘော နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးနဲ့မြန်မာနိုင်ငံ အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ အစည်းအဝေးကဲ့လိုယန္တရားတွေမှာလည်း အပြည့်အဝ ပါဝင်ဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့ ဝမ်က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ (more…)

ဩဂုတ်လ ၁၅၊ ၂၀၂၅ ။ သောင်ရင်းသတင်းလွှာ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယီက မြန်မာနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးသန်းဆွေနဲ့ ယူနန်ပြည်နယ် အန်းမြို့မှာသြဂုတ် ၁၄ရက်နေ့က တွေ့ဆုံခဲ့တယ်လို့ CGTN News ကသြဂုတ် ၁၅ရက်မှာဖော်ပြပါတယ်။ တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ ဗဟိုကော်မတီ နိုင်ငံရေးဗျူရိုအဖွဲ့ဝင်လည်းဖြစ်တဲ့ ဝမ်က ဒီနှစ်ဟာ တရုတ်-မြန်မာ သံတမန်ဆက်ဆံရေး ၇၅ နှစ်မြောက် နှစ်ပတ်လည်နေ့ဖြစ်ပြီး နှစ်ဖက်စလုံးက တရုတ်-မြန်မာ အသိုက်အဝန်းကို နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း တည်ဆောက်ပြီး သူတို့ရဲ့ သက်ဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနဲ့ ပြန်လည်နုပျိုလာစေဖို့ ဒီအခွင့်အရေးကို ယူသင့်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ၎င်းရဲ့အမျိုးသားအခြေအနေနဲ့ ကိုက်ညီတဲ့ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးလမ်းကြောင်းကို လျှောက်လှမ်းရာမှာ တရုတ်နိုင်ငံက မြန်မာနိုင်ငံကို ထောက်ခံပြီး ၎င်းရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာ၊ လွတ်လပ်ရေးနဲ့ အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးကို ကာကွယ်ရာမှာမြန်မာနိုင်ငံကိုထောက်ခံကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ (more…)

ဇွန်လ ၂၆၊ ၂၀၂၅။ သောင်ရင်းသတင်းလွှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် စခန်းများရှိ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်အချို့သည် စားဝတ်နေရေး စိန်ခေါ်မှုများနှင့် အခြားအခက်အခဲများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသောကြောင့် ၎င်းတို့၏ မိသားစုများ ရခိုင်ပြည်နယ် (ရခိုင်)သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာကြသည်ဟု BNI သတင်းက ဇွန်လ ၂၅ရက်တွင်ဖော်ပြသည်။ ကမ္ဘာ့စားနပ်ရိက္ခာအစီအစဉ် (WFP) သည် ယခင်က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ရှိ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တစ်ဦးစီအား လစဉ်ထောက်ပံ့ကြေး အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၂ ဒသမ ၅၀ ဖြင့် ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သော်လည်း ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် တစ်လလျှင် ၆ ဒေါ်လာအထိ လျှော့ချခဲ့သည်။ ယင်းကြောင့် စားဝတ်နေရေး အခက်အခဲများ ကြုံတွေ့နေရသော စခန်းများရှိ ဒုက္ခသည်များ၏ ဘဝများ ပိုမိုခက်ခဲလာစေသည်။ ရလဒ်အနေဖြင့် အချို့သော ဒုက္ခသည်များသည် ရခိုင်ပြည်နယ်သို့ ပြန်လာနေကြပြီဟု Development Media Group နှင့် ပြောဆိုခဲ့သော Kutupalong ဒုက္ခသည်စခန်းတွင် လက်ရှိနေထိုင်နေသည့် ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တစ်ဦးက ပြောသည်။ “စည်းမျဉ်းတွေကြောင့် ဒုက္ခသည်တွေကို စခန်းကနေ အပြင်ထွက် အလုပ်လုပ်ခွင့် မပေးဘူး။ လူတွေနဲ့ ကလေးတွေ အများကြီးရှိတဲ့ မိသားစုတွေအတွက် WFP ထောက်ပံ့မှုနဲ့ မလုံလောက်ပါဘူး။ အဲဒါကြောင့် တချို့မိသားစုတွေက သူတို့ရဲ့ ဇာတိရခိုင်ပြည်နယ်ကို ပြန်လာကြတော့တယ်။ (more…)

ဇွန်လ ၂၆၊ ၂၀၂၅။ သောင်ရင်းသတင်းလွှာ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အဆင့်မြင့်ပညာ သင်ကြားရေး တက္ကသိုလ်တစ်ခုဖြစ်သည့် ရန်ကုန် တက္ကသိုလ်တွင် တရုတ်ဘာသာစွမ်းရည်ကျွမ်းကျင်မှုစာမေးပွဲ (HSK) ကို ဇွန်လ ၂၂ ရက်က ပထမဆုံးအကြိမ် ကျင်းပခဲ့သည်ဟု ရန်ကုန်မြို့ရှိတရုတ်သံရုံးလူမှုကွန်ယက်စာမျာက်နှာတွင် ဇွန်လ ၂၅ရက်ကဖော်ပြသည်။ စာမေးပွဲကာလအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်သံရုံးမှ သံမှူး Mr. Li Qianguo သည် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ပါမောက္ခချုပ် ဒေါက်တာတင်မောင်ထွန်း၊ ဒုပါမောက္ခချုပ် များဖြစ်သည့် ‌ ဒေါက်တာခင်ချစ်ချစ်၊ ‌‌‌‌ဒေါက်တာသီတာအေး၊ ‌ဒေါက်တာသူဇာမြင့် တို့နှင့် စာမေးပွဲကျင်းပရေးရာကိစ္စရပ်များစီစဥ်သော Lehua International Education ၏ ကျောင်းအုပ်ကြီး Ms. Huang Jiaojiao တို့က တရုတ်ဘာသာကျွမ်းကျင်မှုစာမေးပွဲ စီမံခန့်ခွဲရေး အရည်အချင်းများ၊ တရုတ်-မြန်မာပညာရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှု အပြန်အလှန်အကျိုးပြုသော ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ မြှင့်တင်ရန် မည်ကဲ့သို့ ဆောင်ရွက်ရမည်ကို အတူဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်ဟုဆိုသည်။ (more…)