မှက်ချက်။ ။စာရေးသူ၏ ပုဂ္ဂလိက အာဘော်သာဖြစ်ပါကြောင်း။

အဲ့ဒီ တရုတ်ကျူးကျော်မှု့ကာကွယ်ရေး စစ်အခြေခံမှုကြီးအတွက် စစ်အသုံးစားရိပ်ကို GDP ရဲ့ ၄၃ ရာခိုင်နှုန်းအထိ့ တင်ပါတယ်။ဦးနုက ကြားနေရေးဝါဒနဲ့ ပဉ္စသီလ လှုပ်ရှားမှု့ကြောင့် မလိုက်လျောလိုပါဘူး။ဒါပေမယ့်နောက်ဆုံးတော့ စစ်တပ်ကတင်တဲ့ ကာကွယ်ရေးစားရိပ် GDP ရဲ့ ၄၃ ရာခိုင်နှုန်းကို ခွင့်ပြု့ပေးလိုက်ရတယ် မေရီကလာဟန်က ရေးပါတယ်။ ဗိုလ်နေဝင်းတို့က စစ်အသုံးစားရိပ်တင်သလောက်ချမပေးရင် ဖဆပလ အစိုးရကိုမကာကွယ်နိုင်ဘူး၊စစ်မတိုက်တော့ဘူးသဟောက်သဟန်း လုပ်တော့ ဦးနုလည်း ကြောက်ပုံရပါတယ်။ ဦးကျော်ငြိမ်းက ဂျပန်စစ်လျော်ကြေးနဲ့ချေးငွေကို ဒီအတိုင်း‌ငွေသက်သက် ယူလိုက်ရင် တိုင်းပြည်အတွက်၊စက်မှု့လက်မှု့နဲ့စီးပွားရေးထူထောင်မှု့မှာ မသုံးလိုက်ရပဲ ဗိုလ်နေဝင်းတို့ စစ်အုပ်စု ယူဖြုန်းပစ်မှာကို စိုးရိမ်လို့ ဂျပန်နဲ့ပူးတွဲ ဖက်စပ်လုပ်ငန်းတွေထူထောင်ဖို့ လုပ်ခဲ့တယ်ယူဆပါတယ်။ ဂျပန်စစ်လျော်ကြေးကိစ္စဟာ ဗိုလ်နေဝင်းတို့စစ်အုပ်စု အကြပ် ကိုင်နေလို့ မပြေမလည်နဲ့ဖြစ်နေပြီး နောက်ဆုံး စစ်တပ်က ၆၂ အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဗိုလ်အောင်ကြီး ဂျပန် ကိုသွားညှိပြီး အပြီးသတ်စာချုပ်ချုပ်ခဲ့ပါတယ်။ဗိုလ်အောင်ကြီးက ထိုစဉ်က ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် အီကေးဒါး ကိုတွေ့ဆုံပြီး ပိုက်ဆံတွေ ကျွန်တော်တို့ကိုပဲ ပေးပါ ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ ဦးကျော်ငြိမ်းထစ်ထားတဲ့ ဂျပန်စစ်လျော်ကြေး စစ်အုပ်စု ရသွားပါတယ်။အထက်က အချက်အချို့အရ ရဲဘော်ဗိုလ်ကြင်မောင်ပြောတဲ့ ဗမာစစ်အုပ်စုကို ဘဏ္ဍာရေးထောက်ပံ့တာ ဂျပန်ဆိုတာ သက်သေခံချက်အချို့သာဖြစ်ပါတယ်။ဂျပန်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့အရပ်သားအစိုးရ ကို ထောက်ပံ့တာ ဒေါ်လာ သန်း ၈၀၀ လောက်ပါ။ဂျပန်ကစစ်အစိုရတွေဟာ စစ်အစိုးရလောက်အရပ်သားအစိုးရတွေအပေါ် စေတနာရှိ့ပုံမပေါ်ပါဘူး။ စစ်တပ်က နောက်တစ်ခါအာဏာသိမ်းပြန်တဲ့ ၂၀၂၁ နောက်ပိုင်းမှာတောင် ဂျပန်ကြီး ဆာဆာကာဝါ ရခိုင်နှစ်ခေါက်လောက်သွားခဲ့ပါသေးတယ်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဂျပန်သွားတော့ နစ်ကီအေးရှားနဲ့အင်တာဗျူးမှာ"ကျွန်မတို့ကို မိတ်ဆွေတွေကြားထဲမှာ တစ်ဖက် ဖက်ကို အပြတ်ရွေးပါ ဆိုတာမျိုး ရွေးချယ်ခိုင်းတာ မသင့်တော်ပါဘူး။မြန်မာပြည်မှာ မိတ်ဆွေတွေအားလုံး…

လတ်တလော ထိုင်းနိုင်ငံ ချင်းမိုင်မြို့တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း 300 ကျော်တန် အမေရိကန်ကောင်စစ်ဝန်ရုံးဖွင့်လှစ်မှု့ကို တရုတ်က ၎င်း၏နောက်ဖေးပေါက်လုံခြုံရေးခြိမ်းခြောက်မှု့အဖြစ် အကြီးအကျယ်ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။ ပြောင်းလဲလာသော ကမ္ဘာ့နိုင်ငံရေးကစားကွက်အရ ၁၉၈၈ ခုနှစ် နိုင်ငံရေး အခြေအနေနှင့်မတူပဲ ၂၀၂၁ မြန်မာ့အင်အားစုများ၏ အခြေစိုက်ရာပင်မဌာနသည် ထိုင်းနိုင်ငံမဲဆောက်မှ *ချင်းမိုင်မြို့* သို့ပြောင်းရွေ့သွားသည်ကို တွေ့ရသည်။ စီကာပတ်ကုံး တင်ပြမှု့၏ အဓိကအချက်မှာ ကနဦးတင်ပြသကဲ့သို့ စစ်အေးခေတ်တွင် အမေရိကန်သည် ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စုကို အားမပေးခဲ့ကြောင်း သက်သေခံချက်ဖြစ်သည်။ ကွန်မြူနစ်ဆန့်ကျင်ရေးအတွက်မြန်မာစစ်အာဏာရှင် စနစ်ကို အမေရိကန်နှင့်အနောက်အုပ်စုမှ ကျောထောက် နောက်ခံပေးခဲ့ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ဘာတေးလစ်တနာ၏ ရေးသားချက်အရ စစ်အာဏာရှင်စနစ်သည် ဈေးအသက်သာဆုံး၊ကုန်ကျစားရိပ်အနည်းဆုံးနှင့်အမေရိကန်အတွက် အကျိုးအဖြစ်ဆုံးဆိုသည့် စစ်အေးခေတ်နှင့် စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို မီးမောင်းထိုးလိုခြင်းဖြစ်သည်။ စစ်အေးခေတ်ပြီးဆုံးသွားသော်လည်း တရုတ်-အမေရိကန် ပါဝါပျော့လွန်ဆွဲပွဲနှင့် မြန်မာတော်လှန်ရေး လာဆုံနေရသည်။ စစ်အုပ်စုသည် စစ်အေးခေတ်အတွင်း ဗိုလ်နေဝင်းစစ်အုပ်စုခင်းကျင်းထားခဲ့သော ပေါ်လစီအပေါ်တွင် အသာစီးယူ၍ လျောက်လှမ်းနေပုံရသည်။ တရုတ်-မြန်မာ အပြန်အလှန် မကျူးကျော်ရေးစာချုပ်အရ " တစ်ဦး၏ နိုင်ငံကို ဆန့်ကျင်ဖက်ပြု့သော စစ်မဟာမိတ်အဖွဲ့အစည်း တစ်ခုခုတွင် တစ်ဦးကမပါဝင်ပါဟူ၍လည်းကောင်း ကတိပြု့ကြသည်။"ဆိုသည် စာချုပ်ကို မည်သည့် မြန်မာအာဏာရအင်အားစုမှ ဆက်လက်တာဝန်ခံမည်နည်းဟူသော စိုးရိမ်မှု့သည် တရုတ်အပေါ်ဖိ့စီးနေပုံရသည်။ တစ်ဖန် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာဒေသတွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံမှ ဒေါက်တာယူနွတ်၏ အမေရိကန်လုံခြုံရေးအစီအစဉ်အတိုင်းလိုက်ပါလုပ်ဆောင်နေမှု့များသည်လည်း တရုတ်၏မြန်မာပြည်ဆိုင်ရာ ပေါ်လစီအပေါ်ထပ်မံ၍ ဖိ့အားသက်ရောက်နေမည်ဖြစ်သည်။ (စကားချပ်။ ။ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် စစ်ဖက်မှ ဒေါက်တာယူနွတ်၏အမေရိကန် ကြိုးဆွဲရာကနေမှု့များသည် သွေးချောင်းစီး စစ်ပွဲကို ဖိတ်ခေါ်နေသလိုဖြစ်ကြောင်း သတိ့ပေးသည့် သတင်းကိုလည်း သတိ့ပြု့မိသည်။ယူနွတ်ကံကြမ္မာမည်သို့အဆုံးသတ်မည်ကို စောင့်ကြည့်နေရသည်။) မြန်မာပြည်တော်လှန်ရေးကို ဦးဆောင်နေသူများ (ပြည်တွင်း မှသူများကို ရည်ညွန်း) အနေဖြင့်…

ကောမရိတ်မော်မှ တော်လှန်ရေးအောင်မြင်ရန် -မိမိအခြေအနေ -ရန်သူ့အခြေအနေ -ပြည်သူ့အခြေအနေ -နိုင်ငံတစ်ကာအခြေအနေ များဆုံချက်ကြ၊အခြေအနေပေးသည့်အချိန်တွင်အောင်မြင်လိမ့်မည်ဟု့ဆိုခဲ့သည်။ တရုတ်တော်လှန်ရေးခရီးရှည်ကြီးတွင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီးကာလ အမေရိကန်၊ဆိုဗီယက်စစ်အေးကာလအစတွင် နိုင်ငံတစ်ကာအခြေအနေပေး ခဲ့သည်။ဆိုဗီယက်သည် မွန်ဂိုလီးယားနှင်ကိုရီးယားကျွန်းဆွယ်မှ သိမ်းပိုက်ရရှိ့‌ထားသော ဂျပန်လက်နက်တိုက်အစုလိုက်အပုံလိုက်ကြီးကို ကွန်မြူနစ်မော်စီတုန်းတို့အားလွဲပြောင်းပေးခဲ့သည်။ဤတွင်တရုတ်ပြည်တွင်းစစ်ချိန်ခွင်လျာပြောင်းသွားခဲ့ပြီး ကူမင်တန်ချန်ကေရှိတ်တို့ ဖော်မိုဆာကျွန်းသို့ဆုတ်ခွာခဲ့ရပြီး တရုတ်ပြည်တွင်ကွန်မြူနစ်မာ်စီတုန်းတို့အနိုင်ရသွားသည်။ မော်စီတုန်းမှ ဆိုဗီယက်နှင့်တရုတ် နယ်နမိတ်ရှည်လျားစွာဆက်စပ်နခြင်းနှင့်စစ်အေးခေတ် နိုင်ငံတစ်ကာအခြေအနေအပြောင်းအလဲသည်လည်း တရုတ်ပြည်တာ်လှန် ရေး အတွက် နိုင်ငံတစ်ကာအခြေအနေ ပေးမှု့တစ်ခုဖြစ် ကြောင်းရှင်းပြသည်။ မြန်မာနွေဦးတော်လှန်ရေးတွင် -မိမိအခြေအနေမှာ အရှိန်အဟုန်ဖြင့်တိုးတက်လျက်ရှိ့သည်။ လက်နက်၊လူသူ၊နေ့စဉ်တိုကိပွဲဝင်နိုင်မှု့၊နယ်မြေ မှာ တိုးတက်လျက်ရှိ့သည်။ -ရန်သူ့အခြေအနေမှာ ပုံမှန် ဆုတ်ယုတ်ကျဆင်းလျက်ရှိ့သည်။ နယ်မြေမှာအစဉ်ကျဉ်းကျုံ့လျက်ရှိ့သည်။ -ပြည်သူအခြေအနေမှာ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို အရှုံးပေးရန်မဖြစ်နိုင်တော့သည်အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိ့နေသည်။ -နိုင်ငံတစ်ကာအခြေအနေမှာ ဝံပုလွေများကြားရောက်နေသော သိုးသူငယ်လို ဖြစ်နေပြီး နိုင်ငံတစ်ကာအခြေအနေအား တော်လှန်ရေးအခြေအနေမှ စီမံသည့် အခြေအနေသို့ရောက်ရန် အားထုတ်နေရဆဲဖြစ်သည်။ တပ်ပေါင်းစု၊ တပ်ပေါင်းစုဆိုသော်လည်းနိုင်ငံရေး"ချို"၊ စစ်ရေး"ပို"သင့် ------------------------------------------ အောက်တိုဘာ ၉၊ ၂၀၂၅။ သောင်ရင်းသတင်းလွှာ ယခုတစ်လော တော်လှန်ရေးတပ်‌ပေါင်းစု ဖွဲ့ရန်အသံများ၊ရေးသားကြသည်များကိုဖတ်နေရပါသည်။ ဤနေရာတွင် ရဲဘော်မော်စီတုန်း၏ တပ်ပေါင်းစုပြဿနာနှင့်ပက်သက်သော သဘောတရားအချို့ဖတ်မှတ်မိသည်များမှ မှတ်မိသလောက်ဆွေးနွေးတင်ပြရန်ကြိုးပန်းကြည့်ပါမည်။ ကောမရိတ် မော် မှ -တပ်ပေါင်းစုဆိုလျှင် မည်သူဦးဆောင်မည်နည်းဆိုသည့် ဦးဆောင်မှု့ပြဿနာပေါ်မည်ဟု့ ဆိုသည်။ -ဖက်ဆစ်ဂျန်ပန်ခုခံရေး တရုတ်ပြည်တွင် ကူမင်တန်နှင့်ကွန်မြူနစ် ဂျပန်ခုခံရေးတပ်ပေါင်းစုကို မည်သူဦးဆောင်မည်နည်းဟူသော ပြဿနာသည် သဘာဝကျစွာပေါ်ထွန်းခဲ့သည်။ -ကွန်မြူနစ်ပါတီအနေဖြင့် လက်တွေ့အင်အားအရ၊အခြေအနေအရ ကူမင်တန်၊ချန်ကေရှိတ်တို့ကို တပ်ပေါင်းစုဦးဆောင်မှု့အခန်းကဏ္ဍကို ပေးခဲ့သည်။ -လက်တွေ့တွင် ကူမင်တန်တို့သည် ဂျပန်တို့ကို သေသေချာချာမတိုက်ပဲ လှည့်ပတ်ရှောင်တိန်းရေး ကိုသာကျင့်သုံးခဲ့သည်။ -ထို့အပြင် ဂျပန်ကိုတိုက်ဖို့ထက် ကွန်မြူနစ်တို့ကို တိုက်ရန်သာဦးစားပေးလုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ -ကွန်မြူနစ်ပါတီနှင့်တပ်သည် ဂျပန်ခုခံရေး တပ်ပေါင်းစုပေါ်လစီကို…

မြန်မာပြည်စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို ပနှက်ရိုက်ပေးခဲ့တာ၊ ဗိုလ်နေဝင်းစစ်အုပ်စုကို နိုင်ငံအပ်လိုက်တာ အမေရိကန်ဆိုတာ မမေ့ဖို့ပါပဲ။ဒါကိုမမြင်ချင်ယောင်ဆောင်နေသ၍ဗိုလ်နေဝင်းစစ်အုပ်စုနဲ့ယနေ့စစ်အုပ်ထိအဆက်အစပ်ကိုမျက်ခြေပြတ်နေသလိုဖြစ်နေမယ်ထင်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ ဘီဘီစီသတင်းတစ်ပုတ်ကို လေ့လာရေးပြသနာအဖြစ်(Cases Study)အဆိုတင်ကြည့်ပါတယ်။ (ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေအနေနဲ့စစ်အာဏာရှင်တွေထက် လူထုမျက်နှာကို ကြည့်ဖို့ NUG ယာယီသမ္မတ တိုက်တွန်း ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေအနေနဲ့ မိတ်ဟောင်းဆွေဟောင်း စစ်အာဏာရှင်တွေထက် လူထုမျက်နှာ ကိုကြည့်ဖို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုး(NUG) ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလက တိုက်တွန်း လိုက်ပါတယ်။ ဒေသတွင်းနိုင်ငံတွေဟာအာဏာသိမ်းထားတဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကို ခုခံတော်လှန်နေတဲ့ မြန်မာ ပြည်သူတွေကို မကြည့်ရှုဘဲ မြန်မာစစ်တပ်ကို ငွေကြေး၊ စစ်ရေးနဲ့ နည်းပညာတွေ ထောက်ပံ့ ပေးနေတာကြောင့် စိတ်မကောင်းဖြစ်မိတယ်လို့လည်း NUG ယာယီသမ္မတ ဒူဝါလရှီးလက ပြောပါတယ်။) ဆိုတဲ့သတင်းအပေါ်မူတည်ပြီးမြန်မာအရေးမှာ သေနင်္ဂဗျူဟာ အကျပ်ဆိုက်နေတယ်ဆိုတဲ့ အဆိုတင်ပါတယ်။မြန်မာ့တော်လှန်ရေးက ပေါ်လစီရေးရာ၊မှုဝါဒရေးရာ သေနင်္ဂဗျူဟာမြောက်အလှည့်အပြောင်းလုပ်ရတော့မယ်ထင်ပါတယ်။ မြန်မာပြည်စစ်အာဏာရှင်စနစ်ပြုကျပြီးပေါ်ထွန်းလာမယ့် ဒီမိုကရေစီစနစ်ဟာ ဒေသတွင်းအကျိုးစီးပွားတွေ အတွက် သဟဇာတ ဖြစ်ပါတယ်ဆိုတာ မှုဝါဒရေးရာအရ ပြသဖို့လိုအပ်နေပါပြီ။ မြန်မာပြည်ဒီမိုကရေစီတိုက်ပွဲနဲ့ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ဖျက်သိမ်းရေးဟာ ဒေသတွင်းအာဂျင်ဒါတွေကို အမေရိကန်အလိုကျ ဖျက်ဆီးဖို့မဟုတ်ပါဘူးဆိုတာပြသဖို့လိုအပ်လာပါပြီ။ ဒီအချက်ကို မီးမောင်းထိုးပြစရာလည်းရှိ့နေပါတယ်။သန်းရွှေစစ်အုပ်စုလက်ထက်က မြန်မာပြည်အတွက်အကျိုးသိပ်မရှိ့တဲ့ ကျောက်ဖြူရေနက်ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်းကို ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က မြန်မာပြည်အတွက်အကျိုးပိုရှိ့အောင် စာချုပ်ပြင်ဆင်ချုပ်ဆိုခဲ့တဲ့ လက်တွေ့ဖြစ်စဉ်က ရှိ့ထားပြီးသားပါ။ ဒီနေရာမှာ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို အပြီးတိုက်ဖျက်ပြီးတဲ့နောက် အနာဂါတ် နိုင်ငံတော်သစ်မှာ ဒေသတွင်း အကျိုးစီးပွားတွေနဲ့ ဘယ်လိုကိုက်ညီတဲ့ မှုဝါဒမျိုးကျင့်သုံးမယ်ဆိုတာ ဒေသတွင်းကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်းပြသနိုင်ဖို့လိုအပ်နေတယ်လို့မြင်မိပါတယ်။ ဒီအတွက် တော်လှန်ရေးအင်အား၏စုတွေမှာ ဖြေဆိုရမယ့်မေးခွန်းတွေနဲ့ ထည့်သွင်းတွက်ချက်စရာ အချက်အလက်တွေပေါ်လာပါတယ်။ ယေဘူယျ မေးခွန်းတွေကို စမ်းစစ်ကြည့်ရင်စစ်အာဏာရှင်စနစ်ပြုတ်ကျ‌ရေးတိုက်ပွဲစဉ်တစ်လျောက်နဲ့ စစ်အာဏာရှင်ပြုတ်ကျ ပြီးတဲ့နောက် -------------------------------------------- စက်တင်ဘာ ၈၊ ၂၀၂၅။ သောင်ရင်းသတင်းလွှာ "ပလ္လင်ပေါ်တင်ပေးတယ်ဆိုတာ၊စစ်ဝင်တိုက်၊သိမ်းပေးပြီး တင်ပေးမှဖြစ်တာပါ"လို့ရဲဘော်ဗိုလ်ကြင်မောင်က…